Maartje
Claes
"Ik schrijf vanuit frictie, vanuit de geruststellende feilbaarheid van de taal, verweven met inhoud en vorm, en ontwikkel op die manier een vorm van kritiek die vanuit de kunstproductie zelf ontstaat."
Voor beeldend kunstenares Maartje Claes is schrijven een volwaardige artistieke uiting. Binnen het kunstenlandschap omarmt ze graag een tussenpositie, waarin ze het poreuze grensgebied tussen verschillende disciplines uitkamt. Ze behoudt graag een birds-eye-perspective, om nieuwe mogelijkheden te overwegen voor tekst binnen de beeldende kunsten. Met de steun van Vocatio kan ze haar onderzoek naar de rol van dit schrijven verdiepen.
Terug Naar Afzender
Maartje begon brieven te schrijven om de ongeschreven delen van een kunstenaarsbiografie te onthullen, in een speculatieve montage tussen verschillende personages. “Binnen een wereld waarin snelle, digitale communicatie dominant is, probeerde ik met mijn brieven een tegenwicht te bieden.” Dit resulteerde in Terug Naar Afzender, een publicatie die bekroond werd met de scriptieprijs van LUCA School of Arts in 2023 en later in een gelijknamige tentoonstelling in Oslo.
Kunstkritiek van binnenuit
Schrijven doet Maartje vanuit een noodzaak om een raamwerk te bouwen voor tekstproductie binnen een beeldende context. “Ik wil een kunstkritiek ontwikkelen die niet afstandelijk of louter theoretisch is, maar die binnen de kunstproductie zelf bestaat. Ik wil komaf maken met kritiek als secundair medium en de kloof met de kunstenaar verkleinen.” Verder wil Maartje zich als curator inzetten voor het begeleiden van kunstenaars in deze specifieke vorm van tekstproductie. Binnen een nieuwe atelierruimte in Brussel werkt ze samen met andere schrijvers om tekst als deel van de atelierwerking te laten ontstaan.
Een kunstenares die vanuit tegenspraak een narratief opbouwt
“De brief is mijn instrument om de ontvanger uit te dagen. Ik word tegengesproken, aangevuld, soms met hevig protest geconfronteerd. Vanuit tegenspraak, verwarring en schurende dialogen, leer ik het meest.” In haar schrijven wil Maartje mensen aanmoedigen om kritisch te zijn, maar ook twijfel te omarmen. “Ik schreef ooit in een brief: “Twijfel zaaien is een bekende overlevingstactiek!” Ik schrijf brieven omdat ik geloof in de plasticiteit van taal, de manier waarop ze heen en weer gegooid en uiteengetrokken wordt, en zo via de fictie delen van de realiteit kan weergeven.”
Schrijven als een dagelijkse bezigheid
Dankzij de Vocatio-beurs krijgt Maartje de vrijheid om haar schrijven verder te ontwikkelen. Nu kan ze de nodige tijd vrijmaken om op residentie te gaan, stage te lopen in archieven in het buitenland, innovatieve vormen van kunstkritiek te helpen ondersteunen en haar onderzoek te publiceren. “Een tekst valt niet zomaar in je schoot; het is een dagelijkse bezigheid. Je woorden moeten kunnen weken in de werkelijkheid.”